تنگی کانال نخاعی یک بیماری است که در آن فضای موجود برای نخاع و اعصاب منشعب از آن در ستون فقرات کاهش می‌یابد. این بیماری می‌تواند باعث درد، بی‌حسی، ضعف و اختلال در حرکت شود. تنگی کانال نخاعی معمولا در دو قسمت گردن و کمر رخ می‌دهد. علت این بیماری ممکن است فرسودگی مهره‌ها، فتق دیسک، تومور، آسیب و یا مادرزادی باشد. برای تشخیص این بیماری معمولا از سی‌تی‌اسکن و MRI استفاده می‌شود. درمان این بیماری ممکن است شامل دارو، تزریق، فیزیوتراپی و یا جراحی باشد.
علت بروز تنگی کانال نخاع
علت تنگی کانال نخاعی ممکن است یکی از موارد زیر باشد :
- آرتریت: بیماری‌ای که باعث فرسودگی و خوردگی غضروف‌ها و رشد بیش از حد استخوان‌ها می‌شود.
- فتق دیسک: بالشتک‌های نرمی که بین مهره‌ها قرار دارند و به عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کنند، ممکن است آسیب ببینند و به درون کانال نخاعی بزنند و نخاع و اعصاب را فشرده کنند.
- تومور: تومور ممکن است در داخل یا خارج از نخاع رشد کرده و فضای موجود برای نخاع و اعصاب را کاهش دهد.
- آسیب: تصادفات، سقوط، ضربه و یا عفونت ممکن است باعث شکستگی یا دررفتگی یک یا چند مهره شود و کانال نخاع را تنگ کند.
- مادرزادی: برخی افراد به طور مادرزادی با کانال نخاع تنگ به دنیا می‌آیند.
برای تشخیص تنگی کانال نخاع، پزشک ممکن است از شما درباره علائم و تاریخچه پزشکی سوال کند و معاینه فیزیکی انجام دهد. همچنین ممکن است از روش‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی، MRI و سی‌تی‌اسکن برای بررسی وضعیت کانال نخاع و اعصاب آن استفاده کند. این روش‌ها می‌توانند تغییرات استخوانی، فتق دیسک، تومور و ضخامت رباط‌ها را نشان دهند.
علائم تنگی کانال مخاع
علائم تنگی کانال نخاع ممکن است بسته به محل تنگ شدگی و اعصاب درگیر، متفاوت باشند. برخی از علائم رایج عبارتند از:
- درد در گردن، کمر، بازو، پا یا باسن
- بی‌حسی و گزگز در دست، بازو، پا یا باسن
- ضعف در دست، بازو، پا یا باسن
- مشکلات تعادل و راه‌رفتن
- لنگی نوروژنیک یعنی افزایش درد و بی‌حسی پاها هنگام راه‌رفتن یا خم شدن ستون فقرات به عقب
- مشکلات روده و مثانه در موارد شدید
این علائم ممکن است به تدریج شروع شده و با گذشت زمان تشدید شوند. برخی افراد هم ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند.
روش‌های درمانی برای تنگی کانال نخاع ممکن است شامل درمان‌های غیرجراحی و جراحی باشند. درمان‌های غیرجراحی معمولا برای کاهش التهاب، درد و فشار بر روی اعصاب نخاعی استفاده می‌شوند. برخی از این درمان‌ها عبارتند از:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ناپروکسن، ایبوپروفن و ایندومتاسین
- داروهای ضددرد مانند استامینوفن
- تزریق کورتیکواستروئید به بیرونی‌ترین غشاء پوشش دهنده نخاع و ریشه عصب‌های ستون فقرات
- فیزیوتراپی و ورزش منظم و ملایم برای تقویت عضلات پشت و بهبود حرکت ستون فقرات
- پروسه کاهش فشار (decompression procedure) که با استفاده از یک دستگاه خاص، فشار را از روی ستون فقرات و اعصاب نخاعی کم می‌کند
روش های درمانی
معمولا درمان طبیعی تنگی کانال نخاع برای شرایط خفیف تر استفاده می شود اما درمان‌های جراحی معمولا برای موارد شدید یا پیشرونده تنگی کانال نخاع استفاده می‌شوند. هدف از جراحی، افزایش فضای باز در کانال نخاع و کاهش فشار بر روی نخاع و اعصاب نخاعی است. برخی از روش‌های جراحی عبارتند از:
https://salemziba.com/joint-neck-back/spinal-canal-stenosis/
- لامینکتومی که در آن قسمت پشتی مهره (لامین) برای افزایش فضای کانال نخاع برداشته می‌شود
- لامینوپلاستی که در آن قسمت پشتی مهره (لامین) باز شده و به صورت خمیده قرار داده می‌شود تا فضای کانال نخاع را گسترش دهد
- فورامینوتومی که در آن سوراخ‌های بین مهره‌ای (فورامین) که اعصاب نخاعی از آن عبور می‌کنند، گسترش داده می‌شود
- کورپکتومی که در آن قسمت جلوی مهره (کورپ) برای رفع فشار بر روی نخاع برداشته می‌شود
- آثاربستگی (fusion) که در آن دو یا چند مهره با هم چسبیده و به صورت یک استخوان ثابت می‌شوند تا حرکت زیاد ستون فقرات را کاهش دهند
https://patient.info/bones-joints-muscles/back-and-spine-pain/spinal-stenosis
تنگی کانال نخاع یک حالت است که در آن فضایی که نخاع و ریشه های عصبی از آن عبور می کنند باریک می شود و باعث فشار بر اعصاب و درد و بی حسی می شود. تنگی کانال نخاع ممکن است در گردن یا کمر رخ دهد و علت آن معمولا آرتروز یا تغییرات تخریبی ستون فقرات است. برای پیشگیری از تنگی کانال نخاع، روش های زیر را پیشنهاد می کنم:
- فعال باشید. ورزش منظم می تواند به حفظ سلامت و انعطاف پذیری ستون فقرات و عضلات پشت کمک کند. با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید تا برنامه ورزشی مناسب برای شما تدوین کنید.
- وزن خود را کنترل کنید. اضافه وزن ممکن است فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد کند و خطر تنگی کانال نخاع را افزایش دهد. با رژیم غذایی سالم و متعادل، سعی کنید وزن خود را در حد مطلوب نگه دارید.
- وضعیت بدن خود را بهبود بخشید. اگر شغل یا فعالیت شما باعث خم شدگی گردن یا خمیدگی پشت می شود، سعی کنید به صورت منظم استراحت کرده و حالت بدن خود را تغییر دهید. همچنین از صندلی های راحت و پشتی های حمایت کننده استفاده کنید.
- سبک زندگی سالم داشته باشید. عادات ناسالم مانند سیگار کشیدن، الکل زیاد خوردن یا استفاده از مواد مخدر ممکن است به سلامت استخوان ها و غضروف های شما آسیب بزند. با دوری از این عادات، محافظت از ستون فقرات خود را جدی بگیرید.
- پزشک خود را ملاقات کنید. در صورت داشتن علائم تنگی کانال نخاع مانند درد، بی حسی، ضعف یا لغزش پای خود را به پزشک خود نشان دهید. پزشک ممکن است درمان های داروئی، تزریقات، فیزیوتراپ چهار حرکت ورزشی موثر برای تنگی کانال نخاع یا جراحی را برای شما پیشنهاد کند.
چطوری از بیماریهای مربوط به ستون فقرات و کمردرد و اینها پیشگیری کنیم ؟
تنگی نخاع امکانش هست باعث فلج شدن پا بشه ؟